Seminari i pestë me temë “Bashkëpunimi i Sigurisë Evropiane”, i organizuar nga Instituti Shqiptar për Çështjet Publike në partneritet me Organizatën për Sigurim dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) - Prezenca në Shqipëri u mbajt ditën e martë, më 15 prill 2014 në ambientet e Universitetit Barleti. Pjesëmarrësit, si dhe në seminaret e tjera ishin studentë të fakulteteve të ndryshme të UB-së, studentë nga universitete të tjera në Tiranë dhe përfaqësues nga organizata joqeveritare.
Fjalën e mirëseardhjes për të pranishmit e mbajti Drejtori i ISHÇP, Dr. Dorian Jano duke bërë një vlerësim për seminaret e zhvilluara më parë dhe falënderuar panelin e pjesëmarrësve për praninë e tyre në këtë veprimtari. Dr. Jano i dha fjalën zotit Adrian Messel, shef i departamentit për bashkëpunim në çështjet e sigurisë në Prezencën e OSBE-së, Tiranë.
Fjala e zotit Adrian Messel u përqendrua në strukturën dhe objektivat e departamentit që drejton. Prezenca e OSBE-së ndihmon Policinë e Shtetit dhe Policinë Kufitare dhe të Migracionit dhe punon nga afër me të gjitha misionet e tjera që ndihmojnë policinë. Prezenca, përmes Forumit për Siguri dhe Bashkëpunim, vazhdon të punojë me Ministrinë e Mbrojtjes dhe të mbështesë çmilitarizimin e Forcave të Armatosura Shqiptare për të përforcuar stabilitetin dhe sigurinë rajonale. Këto veprimtari përfshijnë shkatërrimin e municioneve të tepërta konvencionale dhe armëve të vogla dhe të lehta, si edhe shkatërrimin e lëndëve kimike të rrezikshme të mbajtura në ambientet ushtarake. Për të folur në detaje për këto probleme ia dha fjalën ekspertëve përkatës.
Mira Xhamalati, eksperte për bashkëpunimin kufitar, pasi shpjegoi se OSBE nuk duhet kuptuar si mbështetëse vetëm për zgjedhjet në një vend duke bërë një historik të veprimtarive argumentoi se si punohet për çështjet e policisë dhe kufirit. Vëmendje e veçantë u jepet çështjeve lidhur me Shërbimin e Kontrollit të Brendshëm. Prezenca mbështet më tej Policinë e Kufirit dhe të Migracionit duke mundësuar dhe forcuar menaxhimin e kufirit, duke punuar për përmirësimin e zbatimit të standardeve ndërkombëtare për procedurat në kufi, përmes trajnimeve, harmonizimit të kontrolleve të jashtme kufitare dhe bashkëpunimit ndërkufitar dhe atij gjyqësor. Prezenca jep ndihmesë për të mbështetur dhe mundësuar projekte që lidhen me krijimin e qendrave për shkëmbimin e informacionit të përbashkët dhe trajnimin, për të identifikuar dhe për të marrë në pyetje migrantë të parregullt. Kështu hartimi i strategjisë së parë për menaxhimin e kufirit u krye në bashkëpunim me organizma të tjerë ndërkombëtare si MAPE, PAMECA, ICITAP.
Në këtë kuadër janë zhvilluar trajnime të posaçme mbi një shumëllojshmëri temash, përfshirë krimin e organizuar, fushata kundër lëndëve narkotike, në bashkëpunim me policinë turke është punuar për problemet e qarkullimit rrugor duke u fokusuar te mbajtja e rripit, shpejtësia e lejuar dhe ndihma e parë në rast aksidenti.
Me qëllim që të ngrihen kapacitetet vendëse janë zhvilluar trajnime për trajnerë (ToT) për fushat e sipërpërmendura. është bërë një vlerësim i situatës në pikat e kalimit të kufirit nga një grup prej 14 personash si dhe trajnim i personelit në bashkëpunim me vendet fqinjë. Gjithashtu është synuar bashkëpunimi me të gjithë aktorët lokalë duke iniciuar tryeza të rrumbullakëta mes policisë dhe përfaqësuesve vendorë, çka do të vazhdojnë edhe gjatë vitit 2014. Një fokus të veçantë ka pasur puna e OSBE-së në ndërgjegjësimin e publikut kundër përdorimit të dhunës në familje duke krijuar edhe një poster në bashkëpunim me studentët e Akademisë së Arteve për kompozimin e idesë. Strategjia 2014 - 2020 është punuar në bashkëpunim me ekspertët e huaj.
Pyetjes së një studenti se sa e besueshme është analiza e vetëvlerësimit të policisë për opinionin publik, si është perceptimi qytetar për oficerin e kufirit, znj. Xhamalati iu përgjigj se vlerësimi bëhet duke e krahasuar me atë të huaj, pasi hartohen raportet bëhet krahasimi. Ndërsa nga përshtypjet e njerëzve për oficerët e kufirit flitet me superlativa.
Një tjetër pyet a është krijuar nga policia një vlerësim performance, për të cilën përgjigjet shefi i departamentit, z. Messel. Janë rishikuar standardet për të gjithë vendin dhe punohet në disa pika kyçe. Por performanca e policisë së shtetit lidhet me një sërë faktorësh.
Eksperti Florion Ademaj që merret me problemet e çmilitarizimit, shpjegoi qartë ndihmesën e OSBE-së, në Shqipëri për të shkatërruar municionet e tepërta prej vitit 2008, pasi ndodhi shpërthimi i Gërdecit. Në kryerjen e këtyre veprimtarive që kërkojnë një buxhet të lartë dhe ekspertizë për të cilën kryen trajnimin e personelit të ushtrisë kanë ndihmuar financiarisht shtete të tilla si Danimarka e Gjermania. Përveç shkatërrimit të municioneve është punuar për asgjësimin e kimikateve, prej të cilave vetëm diocloretan janë ripaketuar e dërguar në Belgjikë 120 ton. Financimin e kësaj ndërmarrjeje e kanë financuar shumë shtete si Greqia, Danimarka, Suedia, Finlanda. Kështu është vepruar çdo vitit prej 2008-ës e këtej. Një problem që mbetet ende në Shqipëri është grumbullimi i armëve të vitit 97’ si dhe pastrimi i zonave të kontaminuara nga asgjësimi i kimikateve të rrezikshme.
Duke ndërhyrë për këtë problem shefi departamentit, theksoi se duhet bërë edukimi i popullsisë për kujdesin ndaj ndikimit të kimikateve. Kjo kërkon një program të posaçëm, si për edukimin dhe përmirësimin e legjislacionit për asgjësimin e kimikateve, por gjithashtu kjo kërkon edhe shumë para.
Ndërsa pyetjes së bërë lidhur me rolin e OSBE-së në asgjësimin e armëve kimike të Sirisë në Shqipëri u dha kjo përgjigje. Çka ekziston në Shqipëri janë thjesht përbërës, jo armë të gatshme si ato të Sirisë. Ne si OSBE nuk patëm ndonjë qëndrim ndaj Qeverisë Shqiptare për këtë problem, pasi OSBE nuk u përfshi në këtë proces. Ai është zhvilluar në rang kryetarë shtetesh. Po kështu pyetjes për asgjësimin e armëve të Gërdecit u sqarua se OSBE nuk është përfshirë.
Takimi i pasur me informacion u mbyll nga Dr, Dorian Jano me falënderimin për panelin dhe kujtesën pjesëmarrësve për tu takuar më 27 maj kur do të bëhet edhe ceremonia e përfundimit të këtij projekti dhe do të shpërndahen certifikatat e pjesëmarrjes.
Më 27 maj, ora 11:00 zhvillohet tema e fundit “Qeverisja e Mirë”